14 Temmuz 1683 günü Merzifonlu Kara Mustafa Paşa ve emrindeki Osmanlı askerleri ile Viyanayı kuşatmıştı. Viyana düşmek üzere iken bir anda yardım kuvvetlerinin desteğe gelmeleri ile olaylar Osmanlının aleyhine sonuçlanmıştı. Her şeyden önce savaşın kaderini değiştiren Georg Franz Kolsevstki tanımakta fayda var. Osmanlı viyana savaşının kaderini değiştirmiş bu adamın memleketi tartışma konusu olmuştur. Sırpmı-Polonyamı yoksa Ukraynalı mı olduğu konusunda tarihçiler arasında bir tartışma devam etmektedir. Kolschitzky nin iyi derecede Türkçe, Almanca, Macarca, Lehçe dillerine konuşabildiği kaynaklarda rivayet edilmiştir Avrupa kaynaklarını birçoğunda 1640 yılında Ukraynanın Liviv şehrinin sambor ilçesinde doğduğu yer almaktadır. Aslen Polonyalı olduğu iddaa edilmektedir. Bazı kaynaklarda 20 yaşından sonra tüccar olarak Ortadoğuda mal sevkiyatı ile uğraştığı söylenmektedir. Bazı kaynaklarda Polonya ordusunda görev yaptığı ve Osmanlı ordusu tarafından esir düştüğü yaklaşık 2 yıl İstanbul da bulunduğu iddaa edilmektedir. Ayrıca bazı kaynaklarda Viyanada bir ticaret şirketinin Belgrad ofisinde Ortadoğu sevkiyatlarında tercüman olarak çalıştığı yönündedir. Bu kişinin birçok yabancı dil bilmesi ve Osmanlı kültürüne çok hakim olması iyi asker yada bir casus olma ihtimalini artırmaktadır. Peki bu Kolschitzky neden bu kadar önemliydi. 1683 yılında Osmanlı ordusun Viyanayı kuşatması esnasında Kolschitzkyninde Viyanada olduğu bilinmektedir. Kara Mustafa Paşa Viyanayı öyle kapana sıkıştırmıştı ki bir çıkış yolu bulmaları gerekiyordu. Osmanlı kültürüne ve dilini iyi bildiği için kılık değitirerek rahatlıkla Osmanlı ordusunu aşıp yardım için getirebileceğini ifade etmiştir. Kral ın Viyana ordusuna destek sağlamak isteyen bu adamın desteğini kabul etmekten başka şansı yoktu. Osmanlı askeri kılığına girerek polonya ve diğer ittifak kuvvetlerine bilgi taşımıştır. İttifak kuvvetlerinden gelen olumlu haberler ile Viyana direnmeye devam etmiştir. Hatta Kolschitzky nin zaman zaman Osmanlı askerlerinin arasına karışarak bilgi topladığıda rivayet edilmektedir. Kolschitzky in haberleri ile atağa geçen Polonya, Lehistan, Bohemya, Saksonlardan oluşan ittifak kuvvetleri bu durumu Osmanlıya karşı fırsat bilmişler Viyanaya gelerek Osmanlıya karşı savaşmışlardır. Osmanlı ordusu bu durum karşısında geri çekilmek zorunda kalmıştır. Osmanlı ordusunun yanında getirdiği erzaklar arasında kahvede mevcuttu. Alfonz Dölemartin Osmanlı Tarihi kitabında yer alan bilgilerde Kara Mustafa Paşanın çadırın önüne oturup sürekli kahve içtiğinden bahsetmiştir. Osmanlı ordusu geri çekilirken tüm gıda erzagınıda savaş alanında bırakmıştır. Bu erzakların arasında bol miktarda kahve çuvallarıda vardı. Kolschitzky Viyanaya verdiği hizmet karşısında kahveyi almayı teklif eder. Savaşın kahramanı olarak görülen bu adama kahve dışında Viyanada bir ev ve büyük bir servet verilir. Kolschitzky in iyi derecede Türkçe konuşması, kahveyi tanıması ve Osmanlı askeri kılığına girerek bir Türk gibi davranması onun Osmanlı topraklarında bulunup kültürümüzü öğrenmiş olduğunu gösterir. Kolschitzky aldığı paralar ile 1683 yılında Blue Bottle isminde bir kahvehane açar. Osmanlı topraklarında bulunduğu sürede Türkler gibi kahve kavurmayı ve pişirmeyi iyi öğrenmiştir. Viyana halkına Kahveyi Türk kıyafetleri ile servis eder. Fakat Viyana halkının daha önce tüketmediği kahveyi acı bulması ve beğenmemesi karşısında kahveye süt ve bal ekleyerek satmaya başlamıştır. Geliştirilen kahve Halk tarafından kısa sürede ilgi görmüş ve kahve kültürü hızla viyanaya ve çevre bölgelere yayılmıştır. Viyanada Kolschitzky ismi bir sokağa verilmiş ayrıca sokak girişinde Kolschitzknin Osmanlı kıyafeti ile kahve servis ettiği heykeli yer almaktadır. Viyana kuşatması ile bağlantılı başka bir hikaye ise; kuşatma sırasında Avrupada istihbarattan sorumlu yeniçeri askeri Balaban Hasan ile Kara Mustafa Paşa arasında ciddi bir tartışma çıkmıştır. Kara Mustafa Paşa Balaban Hasan ın kellesinin vurulmasını istemiştir. Durumun farkına varan Balaban Viyanadan kaçarak İtalyanın Moena köyüne sığınmıştır. Halk tarafından kısa sürede sevilen Balaban hayatının tamamını bu köyde yaşamıştır. Balaban Hasan Moena halkına Türk kültürü kahveyi öğretmiştir. Günümüzde Türk kültürünün ve adetlerinin yaşatıldığı bu köyde her yıl Ağustos ayında El Turco festivali düzenlenmektedir.
Selahaddin Eyyubi, Şehit Erkan Kaçar Sk
5B, Selçuklu/Konya